Magdalenka początek końca czyli transakcja która trwa nadal

Magdalenka to historia wydarzenia które bezpośrednio ukształtowało to co nazywamy kompromisem Okrągłego Stołu a jego legenda rozpala wyobraźnie polityków, dziennikarzy i badaczy z zakresu historii współczesnej polityki, psychologii komunikacji i ma nadal szeroki wpływ na życie wielu Polaków po 1989 roku.

To także miejscowość położona na południowy – zachód od Warszawy, która stała się świadkiem ważnych wydarzeń a konkretnie chodzi o leżącą w tej miejscowości, będącą w posiadaniu resortu  MSW willę o numerze 151  strzeżoną przez żołnierzy nadwiślańskiej jednostki MSW. Tutaj zajeżdżały busy, które przywoziły obradujących przedstawicieli władz PRL i związkowców skupionych wokół  Solidarności (spotkań było ok. 13. Miały miejsce od września 1988 r do marca 1989 r.). Łącznie w rozmowach w Magdalence uczestniczyły 42 osoby. Ze strony rządowej byli to: gen. Czesław Kiszczak, Stanisław Ciosek, Artur Bodnar, Jan Janowski, Jan Jarliński, Mieczysław Krajewski, Harald Matuszewski, Jerzy Ozdowski, Romuald Sosnowski, Bolesław Strużek, Jan Szczepański, Tadeusz Szymanek, Stanisław Wiśniewski, Andrzej Gdula, Bogdan Królewski, Janusz Reykowski, Aleksander Kwaśniewski, Ireneusz Sekuła, Jerzy Uziębło, Władysław Baka, Jan Błuszkowski, Leszek Grzybowski;

Ze strony kontraktowej opozycji udział brali: Lech Wałęsa, Andrzej Stelmachowski, Władysław Frasyniuk, Lech Kaczyński, Władysław Liwak, Tadeusz Mazowiecki, Jacek Merkel, Alojzy Pietrzyk, Edward Radziewicz, Bronisław Geremek, Mieczysław Gil, Witold Trzeciakowski, Adam Michnik, Zbigniew Bujak, Jacek Kuroń, Andrzej Wielowieyski, Ryszard Bugaj; ponadto udział brali też przedstawiciele Kościoła katolickiego: ks. Alojzy Orszulik, ks. abp Bronisław Dąbrowski, ks. bp Tadeusz Gocłowski.  Materiał operacyjny z tych wydarzeń został stenografowany przez oficerów z MSW Krzysztofa Leskiego i Krzysztofa Dziubińskiego a ponadto nakręcono filmy na taśmie WHS, wykonane na polecenie Kiszczaka, które opublikowano w 1999. Spotkania były protokołowane również przez Kazimierza Kłodę i Jacka Ambroziaka.  Do 15 września 1988 rozmowy toczyły się w warszawskiej willi „Zawrat” przy ulicy o tej samej nazwie, z których  zachowały się nagrania wykonane częściowo z ukrycia przez oficerów MSW. Na nagraniach widać wznoszących toasty Lecha Wałęsę i Stanisława Cioska, który jednocześnie kurtuazyjnie wita księdza Alojzego Orszulika. Gdy przeniesiemy się później do obiektów rządowych zobaczymy jak do tej pory zagorzali wrogowie jedzą, piją i planują wspólną przyszłość jakby znali się od lat i mogli sobie ufać.

W ten sposób bratali się przedstawiciele dwóch obozów z jednej strony opresyjnej władzy komunistycznej a z drugiej opozycji choć trzeba zauważyć, że uczestnicy rozmów w „Zawracie” byli to ludzie, którzy mieli w różnych okresach  związki z bezpieką (L. Wałęsa tw. „Bolek”, ks. Alojzy Orszulik tw. „Pireus”, Krzysztof Skubiszewski tw. „Kosk”) o czym nie mógł nie wiedzieć podejmujący ich w charakterze gospodarza Kiszczak.

Aby zrozumieć jakie były źródła tych rozmów trzeba sięgnąć do genezy tych przemian a mianowicie połowy 1982 roku. Wtedy władze PRL na fali wprowadzonego  rok wcześniej Stanu Wojennego  realizowały plan przetrwania na zasadzie  „co będzie to będzie”. Ugruntowana systemowo centralnie planowana gospodarka, ideologiczna cenzura, permanentna inwigilacja były to czynniki, które ewidentnie powodowały gigantyczne braki zaopatrzeniowe w towary pierwszej potrzeby a także niszczyły podstawowe wolności obywatelskie. System gospodarczy RWPG  nieuchronnie stawał się bankrutem powodując wzrost niezadowolenia społecznego a tym samym przyczyniając się do gwałtownego wzrostu  ruchów  opozycyjnych takich  jak NSZZ  Solidarność. Jak wspomniał śp. prezydent Lech Kaczyński i nie trudno się z nim nie zgodzić: „Stan Gospodarki posadził władze przy okrągłym stole”. Stan gospodarki krajów RWPG jak i Polski Ludowej był w opłakanym stanie.